Artykuł 1 - Globalne ocieplenie
- Szczegóły
- Kategoria: Bez kategorii
- Opublikowano: środa, 05, maj 2021 17:52
- Super User
- Odsłony: 170
Globalne ocielenie
Jest to wzrost średniej temperatury powierzchni Ziemi. W języku potocznym termin ten odnosi się też do innych skutków globalnej zmiany klimatu, spowodowanych antropogeniczną emisją gazów cieplarnianych od początku epoki przemysłowej.
Termin „globalne ocieplenie”, zarówno w pracach naukowych, jak i w języku powszechnym, odnosi się najczęściej do ocieplenia odnotowanego w ostatnich dekadach oraz prognoz dalszego wzrostu temperatury; zakłada on dalszy wpływ człowieka wskutek emisji gazów cieplarnianych. Czasami termin ten jest stosowany w odniesieniu do innych ociepleń w historii Ziemi. Niekiedy używa się też terminu „antropogeniczne globalne ocieplenie” (AGW), co podkreśla rolę zmian wywołanych przez człowieka.
Na podstawie pomiarów instrumentalnych ustalono, że średnia globalna temperatura lądów i oceanów była pod koniec drugiej dekady XXI w. wyższa o około 1 °C od poziomu przedindustrialnego
Według Światowej Organizacji Meteorologicznej i innych instytucji, zajmujących się analizą danych o temperaturze, trzema najcieplejszymi latami od wprowadzenia precyzyjnych i rozpowszechnionych pomiarów instrumentalnych (w drugiej połowie XIX wieku) były 2020, 2016 i 2019. Zarówno w roku 2019, jak w 2015 i 2016, na wieloletni trend ocieplenia klimatu nałożyło się dodatkowo podnoszące średnią temperaturę powierzchni Ziemi zjawisko El Niño (zjawisko pogodowe i oceaniczne, polegające na utrzymywaniu się ponadprzeciętnie wysokiej temperatury na powierzchni wody w strefie równikowej Pacyfiku). Z kolei w najchłodniejszym w XXI wieku roku 2008 wystąpiło szczególnie silne zjawisko La Niña (anomalia pogodowa polegająca na utrzymywaniu się ponadprzeciętnie niskiej temperatury na powierzchni wody, występująca we wschodniej części tropikalnego Pacyfiku (szczególnie u wybrzeży Ameryki Południowej)).
Przyczyną globalnego ocieplenia jest Działalność człowieka – spalanie paliw kopalnych, wycinanie lasów deszczowych czy hodowla zwierząt gospodarskich – ma coraz większy wpływ na klimat i temperaturę na Ziemi.
Wiele z tych gazów występuje w warunkach naturalnych, jednak działalność człowieka wpływa na zwiększenie obecności niektórych spośród nich w atmosferze (Niektóre gazy w atmosferze działają jak dach szklarni – wprawdzie przepuszczają energię słoneczną „do środka”, ale również zatrzymują część tego promieniowania), a zwłaszcza:
Dwutlenek węgla (CO2)
metan
podtlenek azotu
fluorowane gazy cieplarniane.
!!!Dwutlenek węgla jest gazem cieplarnianym najczęściej powstającym w wyniku działalności człowieka. To właśnie on w 63 proc. odpowiada za globalne ocieplenie spowodowane działalnością przemysłową. W wyniku spalania węgla, ropy i gazu powstaje dwutlenek węgla i podtlenek azotu!!!
Wycinanie lasów (wylesianie) – Drzewa pomagają regulować klimat poprzez pochłanianie CO2 z atmosfery. Kiedy są one wycinane, zmagazynowany w nich węgiel znów trafia do atmosfery, a to przyczynia się do efektu cieplarnianego.
Zwiększenie hodowli zwierząt gospodarskich – Krowy i owce produkują duże ilości metanu podczas trawienia.
Nawozy azotowe powodują emisje tlenków azotu.
Gazy fluorowane mają bardzo wysoką wydajność cieplną, aż do 23 tys. razy wyższą niż CO2. Na szczęście są one uwalniane w mniejszych ilościach, a przepisy UE ograniczają ich wykorzystanie.
Skutki globalnego ocieplenia
Wzrost temperatury globalnej może powodować zmiany na obszarach rozległych, m.in. topnienie lodowców, zmniejszenie się pokrywy lodów morskich Arktyki i światowy wzrost poziomu morza. Zmiany w ilości i strukturze opadów atmosferycznych mogą spowodować zmiany stosunków wodnych na lądach, które mogą mieć skutki pozytywne, jak i negatywne (susze, powodzie). Mogą one prowadzić z jednej strony do pustynnienia, z drugiej – do zarastania pustyń. Mogą również nastąpić zmiany w intensywności i częstotliwości występowania skrajnych wydarzeń pogodowych. Inne możliwe skutki to zwiększenie produkcji rolnej i otwarcie nowych szlaków handlowych, zmniejszony dopływ słodkiej wody, wymieranie gatunków oraz zwiększony zasięg występowania wektorów przenoszących zakaźne drobnoustroje. Globalnemu ociepleniu przypisuje się wydłużony okres wegetacji roślinnej na Grenlandii, dzięki której może ona stać się samodzielnym producentem żywności. Prognozowane jest również zwiększenie o 50% powierzchni tundry w Arktyce.
Ekonomia
Starano się przeanalizować ogólny koszt ekonomiczny strat wskutek zmiany klimatu na Ziemi. Zgodnie z modelem z 2018 roku w przypadku scenariusza RCP 8.5 ograniczenie ocieplenia do 2 °C w porównaniu do ery przedindustrialnej pozwoli rocznie zaoszczędzić 17 bilionów USD do roku 2100
Polska
Zgodnie z rządową analizą strat w strategicznych obszarach gospodarki wynikających z negatywnych skutków zmian klimatycznych z 2013 roku Polska wyda na adaptacje do zmian klimatycznych 81 mld zł w latach 2014–2020, gdy przy braku podjęcia jakichkolwiek działań adaptacyjnych, straty w tych latach oszacowano na 86 mld zł.
Oczekiwane negatywne skutki dla rolnictwa w Polsce to zwiększenie stosunku węgla do azotu w paszach zielonych, zmniejszenie plonu nasion roślin motylkowych o 10–20%, zmniejszenie wilgotności gleby o 5%, spadek plonu ziemniaka. Spodziewane skutki pozytywne to zwiększenie o 30% intensywności fotosyntezy i ogólnego przyrostu biomasy, wydłużenie okresu prac polowych (70 dni więcej w Polsce wschodniej, cały rok w zachodniej), wydłużenie okresu wegetacji o 2–3 miesiące, większe uprawy roślin ciepłolubnych (kukurydza, soja, słonecznik, dynia, rącznik), skrócenie o 2 tygodnie dojrzewania zbóż, wzrost plonu roślin pastewnych o 40–100%, zwiększenie efektywności produkcji zwierzęcej.